ข้อมูลดิจิทัล (Digital Data)
ข้อมูลที่ถูกเก็บ บันทึก หรือส่งผ่านอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น คอมพิวเตอร์ แท็บเล็ต โทรศัพท์มือถือ รูปแบบของข้อมูลดิจิทัล ได้แก่
ข้อความ (Text) เช่น ตัวหนังสือ บทความ
ภาพ (Image) เช่น รูปถ่าย ไฟล์ภาพ
เสียง (Audio) เช่น เพลง เสียงพูด
วิดีโอ (Video) เช่น คลิปสั้น รายการต่างๆ
ตัวเลข (Number/Data) เช่น คะแนน สถิติ ตารางข้อมูล
ตัวอย่างใกล้ตัวนักเรียน
การค้นหาข้อมูลทางกูเกิล
ดูวิดีโอสอนใน YouTube
รูปที่ถ่ายในมือถือ
คะแนนสอบที่บันทึกในระบบโรงเรียน
ข้อมูลที่น่าเชื่อถือควรมีลักษณะอย่างไร
มีแหล่งที่มา (Source) ชัดเจน
เช่น เว็บไซต์ของหน่วยงานรัฐ โรงเรียน มหาวิทยาลัย ห้องสมุดดิจิทัลอัปเดตล่าสุด (Updated)
มีวันที่เผยแพร่ ไม่เก่าเกินไปมีหลักฐานรองรับ (Evidence)
มีข้อมูล ตัวเลข หรืออ้างอิงที่ตรวจสอบได้ผู้เขียน/ผู้ผลิตข้อมูลน่าเชื่อถือ
เป็นผู้เชี่ยวชาญ หรือองค์กรที่มีชื่อเสียงข้อมูลมีความถูกต้อง ไม่ขัดแย้งกับข้อเท็จจริง
ไม่นำเสนอเพื่อหวังผลประโยชน์ส่วนตัวมากเกินไป
เช่น โฆษณาเกินจริง จูงใจให้ซื้อโดยไม่มีเหตุผล
การหลอกลวงทางอินเทอร์เน็ตที่พบนักเรียนบ่อย
1. ข่าวปลอม (Fake News)
ข้อความหรือภาพที่แต่งขึ้นให้คนเชื่อ เช่น
ข่าวดาราปลอม
ข่าวโรคระบาดเวอร์เกินจริง
ข่าวลวงให้แชร์ต่อ
2. การแอบอ้างตัวตน (Impersonation)
มีคนแกล้งทำเป็นเพื่อน ครู หรือบุคคลที่รู้จักเพื่อขอข้อมูลส่วนตัว
3. ลิงก์อันตราย / เว็บหลอก (Phishing)
เช่น
ส่งลิงก์ให้กดเพื่อลงทะเบียนรับของรางวัล
ให้กรอกรหัสผ่านหรือข้อมูลส่วนตัว
หน้าเว็บหน้าเหมือนของจริง แต่เป็นเว็บปลอม
4. หลอกให้โอนเงิน / ของรางวัลปลอม
ข้อความว่า “คุณถูกรางวัล”
สินค้าราคาถูกเกินจริง
ขายของออนไลน์แล้วไม่ส่ง
5. สแกมเกม / ไอเทมฟรี
โฆษณาว่าแจกเพชรหรือเงินในเกม
หลอกให้กรอกไอดี–พาสเวิร์ดของเกม
ทำให้บัญชีเล่นเกมถูกขโมย
6. หลอกเอารูปหรือข้อมูลส่วนตัว
ขอรูปภาพ
ขอข้อมูลที่ไม่ควรให้ เช่น ที่อยู่ เบอร์โทร รหัสผ่าน